De toren van Babel
door Gerard Feller
‘Nu zijn ze één volk en spreken zij allen dezelfde taal. Wat zij nu doen is nog maar een begin; later zal geen enkel plan van hen meer te stuiten zijn’ (Gen. 11: 6).
Dit is een artikel uit 2016
De ontwikkelingen in de Arabische landen laten weer eens zien hoe informatietechnologie op onze machtsstructuren werkt. Sociale media als Facebook en Twitter zijn een katalysator voor grote revoluties gebleken. Informatie-verwerkende systemen als computers, netwerken, satellieten, video’s en internet zijn verlengstukken van de psychologische eigenschappen van onze geest. De ware democratie lijkt de collectieve geest van de moderne media te zijn. Internet wordt steeds meer de projectie van ons emotionele onderbewustzijn. In het artikel ’Van Adam tot Cyborg’ wordt melding gemaakt van convergerende technologieën, dat wil zeggen een samenstelling van nanotechnologie, biotechnologie, informatietechnologie en cognitieve wetenschappen. Ze raken de mens in het wezen van zijn identiteit. Er is sprake van een exponentiële groei: ieder jaar lijken de kennis en mogelijkheden zich te verdubbelen. Een alledaagse smartphone bevat al een miljoen keer krachtiger informatiesysteem dan de eerste computers, die soms een heel gebouw vulden. In de nanotechnologie worden nu al machines op moleculair niveau gebouwd (denk aan de Nederlandse Nobelprijswinnaar Feringa, die hiermee deze prijs won).
Dit zal onder andere grote medische implicaties hebben, en als men dit voegt bij het ‘verlengde bewustzijn’ zoals dat in het transhumanisme voorspeld wordt, lijkt eeuwig leven binnen menselijk handbereik. Ray Kurzweil, een vooraanstaand informatica-deskundige, voorspelt dat over 8 jaar de 100 miljard cellen van een brein gedownload kunnen worden, dit is het volgende immense project na het in kaart brengen van het DNA. Verschillende identiteiten, waaronder virtuele, worden mogelijk. Joël de Rosnay, een bioloog en futuroloog, voorspelde al in de negentiger jaren dat het derde millennium gekenmerkt zal worden door decentralisatie, globalisering, harmonisatie en machtsuitoefening. Het is de mythe van de supermens die zijn eigen werkelijkheid creëert. In ‘Van Adam tot Cyborg’ worden vooral de materiële aspecten belicht, in het artikel van Thomas Gerlach de meer de filosofische en psychologische implicaties met daarbij de gebrokenheid van de identiteit. In een eerder gepubliceerd artikel over virtuele verleiders heb ik de geestelijke implicaties aangegeven.
1) Autonomie
(Gen. 3: 22-24) De mens lijkt zich te ontwikkelen tot een wezen wat steeds meer controle krijgt over zijn omgeving. De wereld lijkt steeds kleiner te worden. De mens lijkt goddelijke eigenschappen zoals alomtegenwoordigheid, scheppingskracht te winnen. Beperktheden en begrensdheden van zijn lichaam en bestaan te verliezen.
2) Identiteitscrisis
Enerzijds leidt dat tot vergroting van het ‘ik’, anderzijds wordt er geen duidelijk onderscheid meer gezien tussen God en de mens en de rest van de wereld, tussen werkelijkheid en irrealiteit, en tussen ruimte en grenzen van tijd (Zie Rom. 1: 18 vv). Mensen kunnen zich in verschillende situaties verschillende identiteiten aanmeten.
3) Wereldbeeld
De mens wordt, zoals hierboven aangegeven, overspoeld met een materialistisch, reductionistisch, symbiotisch en evolutionerend wereldbeeld, waarin men steeds verder ontwikkelt van het besef dat we in Gods wereld leven en verantwoording tegenover Hem hebben af te leggen over hoe we met onszelf, de ander en Zijn schepping zijn omgegaan. De geest die in de wereld is en (tijdelijk) zich ontwikkeld heeft, is niet uit de liefde van God maar een geest van de begeerte des vlezes, de begeerte der ogen en een hovaardig leven (1 Joh. 2: 15-16). Naast alle hightech ontwikkelingen is er her-betovering terug naar de duistere middeleeuwen, Willem Jan Pijnacker Hordijk maakt hier al melding van. Het oude Babel lijkt te herrijzen, maar in Openbaring 18:10 staat: ‘Wee de grote stad Babylon (Hebreeuws voor Babel), de sterke stad, want in één uur is uw oordeel gekomen.’ Er is inderdaad een explosieve ontwikkeling, die zijn weerga in de geschiedenis niet kent, des te meer is de komst van de Heer nabij die zegt: “Zie Ik maak alle dingen nieuw.”
Niets uit dit artikel mag worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de stichting en de auteur/vertaler worden overgenomen, gekopieerd of gebruikt worden. Uiteraard mag volgens de gangbare regels van bronvermelding er wel naar verwezen worden in andere publicaties. Neem bij twijfel eerst contact met ons op via het contactformulier.